Heembouw's reis van grijs naar groen: Vijf lessen voor een groene toekomst
-article_header.jpg.webp)
In deze afsluitende blog van de serie Van grijs naar groen deel ik vijf belangrijke lessen die wij bij Heembouw hebben geleerd tijdens onze reis naar verduurzaming. Deze inzichten bieden een waardevolle basis voor organisaties die ook stappen willen zetten richting een duurzame toekomst.
Eerder heb ik gedeeld hoe we bij Heembouw in de afgelopen jaren stappen hebben gezet om onze organisatie en onze bouwprojecten steeds verder te verduurzamen. Duurzaam betekent voor ons dat we een positieve impact willen hebben op mensen, hun omgeving en de planeet. Dat gaat dus verder dan bijvoorbeeld energiezuinig bouwen. Op het gebied van afvalreductie, materiaalgebruik, CO₂-uitstoot én natuurinclusief bouwen varen we onze eigen ambitieuze koers. De drijfveer om hierin oprecht de juiste keuzes te maken, wordt breed gedeeld in onze organisatie.
Dat goede intenties regelmatig botsen met de praktijk is geen geheim. We moeten het niet mooier maken dan het is: duurzaam is meestal duurder qua investering, en dat is vaak reden genoeg om andere keuzes te maken. Daar komt bij dat proof-of-concepts ontbreken (lees: de juiste certificaten) en dat duurzaamheid soms een negatieve reputatie heeft, bijvoorbeeld dat hergebruikt materiaal minder kwaliteit en uitstraling zou hebben. De duurzame weg is zelden de makkelijke weg, zeker niet bij projecten die onder tijd- en gelddruk staan. Toch ben ik enorm trots op de stappen die we zetten. Met deze blogreeks hoop ik andere organisaties te inspireren, omdat samenwerken aan een duurzaam doel écht energie geeft. Dat is onbetaalbaar. Tot slot deel ik graag enkele lessen uit onze ervaringen.
.jpg.webp)
Betrek de mensen in je organisatie
Duurzaamheid ontstaat niet in de boardroom. Gebruik de kennis, creativiteit en drive van je mensen. Ga in (open) gesprek met elkaar. Zo kom je tot een visie die uniek is voor je eigen organisatie en waar mensen zich betrokken bij voelen. Dat is de basis voor succes.
Zoek de samenwerking op
Duurzaam doe je samen! Als je iets positiefs in beweging wilt zetten, kom je onherroepelijk weerstand in de keten tegen. En dan lijkt alles ineens lastig. In negatieve zin noemen we dat de ‘circle of blame’. Klanten willen wel gaan voor de duurzame optie, maar de keuze is beperkt. Ontwerpers en bouwers kunnen en willen voor duurzaam gaan, maar ontwikkelaars geven de opdracht niet. Beleggers willen investeren in duurzaam, maar zeggen dat er geen markt voor is. We kunnen dit alleen doorbreken door samen te werken.
Het begint met het stellen van vragen aan de toeleverende industrie: “Kun je je product ook zonder plastic verpakking aanleveren?” of “We willen zo min mogelijk CO₂ uitstoten in ons hele proces. Kun je daaraan bijdragen?” Wij merken dat onze partners blij zijn als we die vraag stellen, omdat het hun eigen ambities kracht bijzet. Het aangaan en koesteren van langetermijnrelaties met partners en klanten is bovendien ook sociaal en zakelijk gezien duurzaam.
De klantwens is duurzamer dan je denkt
Ik hoor regelmatig dat klanten niet willen betalen voor duurzaamheid. Dat hangt er maar vanaf hoe je de vraag stelt. Veel klantwensen vragen juist om duurzame oplossingen. Voorbeelden zijn het aantrekken van jong talent, het bieden van een gezonde werkomgeving, het verhogen van de kwaliteit van bestaand vastgoed en het vertalen van de identiteit van de organisatie in de huisvesting. Vraag dus niet: ‘Had u het duurzaam willen hebben?’, maar presenteer duurzaamheid als de logische oplossing voor de ‘pains and gains’ van je klant.
Omarm spontane initiatieven
Als je als organisatie duurzame stappen wilt zetten, is het goed om doelen te stellen. Het mooiste is een doel dat pakt en mensen inspireert om in actie te komen. Die doelen mogen best wat verder weg liggen. Denk aan ambities zoals ‘afvalvrij bouwen’, ‘energieleverende gebouwen maken’ of ‘onze gebouwen vergroten de biodiversiteit’.
Vervolgens helpt het – in ieder geval bij Heembouw – om die doelen in kleine stappen meetbaar te maken. Het risico is dat mensen uiteindelijk alleen nog maar dingen doen die direct bijdragen aan het meetbare doel, waardoor er minder ruimte is voor eigen initiatieven vanuit een intrinsieke motivatie. Die initiatieven zijn juist zo belangrijk om het samen vol te houden. Blijf dit soort initiatieven dus stimuleren door ze in het zonnetje te zetten. Denk bijvoorbeeld aan het uitschrijven van een duurzame challenge, het benoemen van ‘het duurzame initiatief van de maand’ of andere manieren om spontane initiatieven zichtbaar te omarmen.
Deel dat waar je trots op bent en wees eerlijk over wat nog beter moet
Helaas is duurzaam vaak zwart-wit in plaats van groen. Je bent óf goed óf fout bezig. Deze zwart-witbenadering zorgt er onbedoeld voor dat mensen op het gebied van duurzaamheid soms beter niets doen dan een kleine stap zetten. En het klopt: er zijn genoeg mensen die je zullen wijzen op alles wat je (nog) niet duurzaam doet als je claimt iets goed te doen.
Omgekeerd ligt ‘greenwashing’ daadwerkelijk op de loer. Jezelf te snel of te hard op de borst kloppen helpt niet in het streven om als sector de transitie te maken naar een productiewijze die grondstoffen niet verder uitput, de afvalberg terugdringt en in de gebouwde omgeving ruimte biedt aan flora en fauna.
Wat dan? Deel de simpele waarheid: de zaken waar je trots op bent én wat er nog te leren is. Zo helpen we elkaar.
Met deze inzichten sluiten we onze reis van grijs naar groen af, maar de échte reis gaat natuurlijk door. Iedere stap, hoe klein ook, draagt bij aan een betere toekomst. Laten we elkaar blijven inspireren en motiveren om samen het verschil te maken. De duurzame weg is niet de makkelijkste, maar wel de meest waardevolle.
