Metselen met robots

Technologie op de bouwplaats
Metselen is een zwaar beroep, dat fysiek veel vraagt én er is een aanhoudend tekort aan vaklieden. De ontwikkeling van de metselrobot is dan ook een interessante ontwikkeling voor de bouw. Met een aantal andere collega’s namen Remy van Zanten, directer Heembouw Wonen en René Lem, hoofduitvoerder Wonen, een kijkje bij Monumental, dat een metselrobot aan het ontwikkelen is.
Monumental is een techstart-up, dat zich richt op automatisering van de bouw, te beginnen met metselrobots. Gevestigd op de Amsterdamse Overtoom, in een oud schoolgebouw, is een enthousiaste club veelal jonge programmeurs en software engineers volop bezig om de metselrobot verder te ontwikkelen en perfectioneren. En direct in de praktijk te testen.
Hoe werkt het?
De metselrobot werkt zelfstandig dankzij AI en het BIM-model. Hij projecteert de te metselen muur, controleert en corrigeert zichzelf. Twee zelfsturende karretjes zorgen voor het aanleveren van specie en het transport van de stenen.

Hoe is de kwaliteit van het metselwerk?
Remy van Zanten: “Die is echt hoog. Een muur wordt ingemeten, en de gegevens verwerkt in het aansturingsprogramma. Tevoren worden metselverbanden bedacht, die de robot gaat uitvoeren. De robot is voorzien van allerlei camera’s, en met behulp van AI wordt elke afwijking direct gezien en gecorrigeerd. Doordat de stenen exact worden afgesneden en de specie heel precies en gedoseerd wordt aangebracht, is daar geen verspilling. Wel zo duurzaam.”

Wat betekent dit voor onze vaklieden?
René Lem: “Bij Monumental wordt continu gewerkt aan verbetering van de robot, en direct in hun werkplaats getest. Learning by doing, dat is echt heel sterk. De robot kan nu al het bulkwerk doen, de lange banden. Door het gewicht van de robot is dat voorlopig nog wel beperkt in hoogte, tot 6 meter. Dat gaat nog niet op de snelheid die met handwerk kan worden bereikt, maar dat wordt steeds verder ontwikkeld, met name om ook op hoogte te kunnen werken. De fundering kan de robot bijvoorbeeld prima doen, en dat is juist het werk dat zwaar en belastend is voor de vaklieden, omdat het gebukt moet worden uitgevoerd. Voor hen blijft het echte vakwerk over, wat het werk leuk maakt.”
Kansen en bedreigingen
Remy van Zanten: “De bouw heeft te maken met personeelskrapte, en het vakmanschap loopt terug, minder jongeren kiezen voor een loopbaan in de bouw. Met dit soort ontwikkelingen borgen we de kwaliteit. Stenen en specie worden exact afgemeten, wat fouten en verspilling vermindert én beter is voor het milieu. En het mooie werk blijft voor de vaklieden over, dat zorgt voor meer werkplezier. Eigenlijk zijn er geen nadelen te benoemen. Dit is een hele mooie ontwikkeling.”
Optimaliseren met behulp van data
René Lem: “Het is gaaf te ervaren hoe dit soort innovaties in de praktijk werkt. Met de camera’s waar de robot mee vol hangt, kan je recht in het werk kijken, en daarmee weer data verzamelen om te optimaliseren. De kwaliteit van het metselwerk wordt daarmee veel hoger. En dan kan daarna gewerkt worden aan het verhogen van de snelheid van het metselen met de robot. Mooie ontwikkelingen, en razend interessant om daaraan mee te kunnen werken.”

Wat gaat Heembouw met de metselrobot doen?
Remy van Zanten: “We gaan een pilot doen op ons project Bomenbuurt in Wormerveer. Het metselwerk van acht van de in totaal 60 grondgebonden woningen gaan we in zijn geheel met de metselrobot uitvoeren. Samen met een vakman, die de specie vult, het voegwerk uitkrabt, zorgt voor bevoorrading met nieuwe stenen, en die de robot naar binnenbrengt mocht het gaan regenen. Want metselen in de regen blijft, ook met een robot, slecht voor de kwaliteit.”
