Bouwen met wat er al is op De Werf Amsterdam
Hoe restpartijen natuursteen én brandbestendige bamboe samen een circulaire gevel vormen voor de nieuwe gemeentewerf van Amsterdam.
De nieuwe gemeentewerf van Amsterdam wordt een plek die past bij de ambities van nu. Stoer, duurzaam en met een sterke focus op circulariteit. Voor ons als Heembouw is dit project een kans om te laten zien dat circulair bouwen niet alleen mogelijk is, maar vaak ook nog eens kan leiden tot een hoogwaardige en esthetische uitstraling. Het begint bij creativiteit en een gezonde dosis lef.
Een nieuw verhaal
Een bijzonder element is het gebruik van natuursteen dat de gemeente Amsterdam eerder inzette op prominente plekken, zoals het Leidseplein. De gemeente had destijds een erg grote batch besteld, waardoor nu restpartijen beschikbaar zijn. De gemeente vroeg ons om mee te denken over een optimale toepassing van dit restmateriaal. Wij zagen meteen potentie voor de gevel. Een plek waar de kwaliteit van het natuursteen volledig tot zijn recht komt.
Koen de Bruin, Planontwikkelaar Heembouw Kantoren: “Het toepassen van zulke hoogwaardige restmaterialen op een gemeentewerf doe je niet elke dag. Maar als je circulariteit écht prioriteit geeft, dan moet je durven kiezen voor oplossingen die niet standaard zijn.”
Voor ons is dit niet alleen een duurzame keuze, maar ook een kans om vakmanschap en innovatie te combineren. Eerder bouwden we een proefmuur in onze werkplaats. Dit was een testopstelling waarmee we leerden hoe je tweedehands natuursteen technisch verantwoord kunt toepassen in een grootschalig gebouw. Die kennis komt nu rechtstreeks terug in De Werf.
We zijn letterlijk met de stenen onder de arm het ontwerpproces ingegaan.
Marcel Klaver, Heembouw Architecten
Uitdagingen die we omarmen
Werken met restmaterialen betekent minder zekerheden en meer onderzoek. Wie stenen nieuw uit de fabriek afneemt, krijgt er uitgebreide productinformatie bij. Maar bij circulair materiaal is dat anders. Afmetingen, herkomst, draagkracht, vochtopname. We hebben het allemaal opnieuw moeten toetsen.
Heembouw Architect Marcel Klaver ziet dat niet als belemmering, maar als kans. “We zijn letterlijk met de stenen onder de arm het ontwerpproces ingegaan. Hoe groot zijn ze? Welke variant past het best bij de functie van De Werf? Vanuit die basis hebben we het ontwerp opgebouwd. De stenen kunnen goed tegen een stootje, dat past precies bij wat De Werf moet uitstralen.”
Technisch onderzoek als basis voor toekomstig hergebruik
In eerste instantie onderzochten we of we de stenen ‘droog’ konden stapelen, met behulp van het ClickBrick-systeem. Dat bleek voor dit materiaal nog niet haalbaar. Daarom doken we dieper in de mogelijkheden: welke lijm of mortel werkt wél?
Uit testen kwam kalkmortel als beste naar voren. Het grote voordeel? De stenen zijn hiermee later relatief eenvoudig weer schoon te bikken. Zo maken we de gevel nu al toekomstklaar voor een volgende gebruikscyclus. In een ideaal scenario belanden deze stenen ooit weer terug op een plek zoals het Leidseplein. Dáár is circulariteit voor bedoeld.
Bamboe als hoogwaardig en toekomstbestendig gevelmateriaal
Naast het hergebruikte natuursteen speelt ook bamboe een belangrijke rol in de uitstraling en de circulariteit van De Werf. Een deel van de gevel wordt uitgevoerd in bamboe. Dit is een snelgroeiend, natuurlijk materiaal met een uitzonderlijk hoge duurzaamheidsklasse en een sterke dimensiestabiliteit. In Europa wordt steeds meer geïnvesteerd in de teelt en productie van bamboe, waardoor het in de toekomst zowel een lokaal als toekomstbestendig alternatief zal vormen voor traditionele houtsoorten.
Bovendien is bamboe brandbestendig en bestaat de kans dat het in de toekomst zelfs met een terugnamegarantie geleverd kan worden. Een grote stap richting een volledig circulaire materiaalcyclus. De natuurlijke uitstraling van bamboe geeft De Werf een hoogwaardige, bijna architectonische warmte die je misschien niet direct verwacht bij een utilitair gebouw. Voor Heembouw is dat precies wat we graag willen! Duurzame keuzes die het gebouw mooier, sterker en toekomstgerichter maken.
Groene gevels die meer doen dan mooi zijn
Het groen dat wordt geïntegreerd in de gevel draagt bij aan biodiversiteit én heeft een praktische functie. De verticale beplanting werkt als natuurlijke lamellen die de zonbelasting op de kantoorruimtes beperken. De luifel versterkt dit principe, waardoor het gebouw op een passieve manier energiezuiniger wordt. De bamboe-gevel en de groene elementen vormen zo een samenhangend geheel waarin ecologie, comfort en esthetiek elkaar versterken.
Circulariteit vraagt om lef
Circulariteit betekent niet simpelweg hergebruiken. Het betekent anders denken. Buiten het bestaande kader stappen. Waar anderen risico’s zien, zien wij kansen. Met De Werf bouwen we een gebouw dat laat zien wat er mogelijk is als je circulair materiaal een hoofdrol durft te geven.
Oplevering project: voorjaar 2026.
